Rozpędzona ewolucja, czyli jak zmieni się nasz wygląd w ciągu najbliższych tysięcy lat

Szczególne przyspieszenie naszej ewolucji ma miejsce od ostatnich 10 tysięcy lat. Ba, nawet ludzie urodzeni 1000-2000 lat temu znacznie różnią się od tych, którzy żyją współcześnie. Mimo że dość trudno jest jednoznacznie przewidzieć w jakim kierunku zmiany te ostatecznie podążą, to niektórzy uczeni, opierając się o obserwacje dotychczasowych transformacji, pokusili się o kilka intrygujących przepowiedni.

Stracimy palce u nóg

Spójrz na palce swych dolnych kończyn i zastanów się, czy za ich pomocą byłbyś w stanie chwycić się konara jakiegoś drzewa, skoro prawdopodobnie wielki trud sprawia ci podniesienie stopą leżącego na ziemi ołówka. Już nie potrzebujemy chwytnych palców u nóg do wykonywania czysto małpich czynności. Zamiast tego nasze stopy ewoluowały tak, aby umożliwić nam chodzenie w pozycji wyprostowanej. W wyniku dużego obciążenia i mechaniki funkcjonowania tej części ciała, najważniejszą pozycję zajął duży palec, który przez ostatni okres ludzkiej ewolucji znacznie urósł.


Jednocześnie jednak Matka Natura uznała, że zupełnie nie jest nam potrzebny najmniejszy, zewnętrzny palec dolnych kończyn. Jest on delikatny, ma ograniczony zakres ruchu, a u wielu osób pozbawiony jest już nawet paznokcia. To każe twierdzić, że w przyszłości ta część ludzkich stóp po prostu zaniknie. Prawdopodobnie też, w ciągu kolejnych tysiącleci, możemy być powoli pozbawiani kolejnych palców. Zjawisko to nie jest niczym specjalnie zaskakującym – transformacja nóg jest doskonale znanym zjawiskiem ewolucyjnym wielu ssaków.

Wyłysiejemy

Człowiek to taka mniej owłosiona i nieco bardziej inteligentna małpa. Większość włosia zdążyliśmy już stracić. Zostało nam kilka smętnych kępek tu i tam, które najprawdopodobniej również wkrótce przepadną w mrokach historii. Co ciekawe – zaobserwowano, że łysienie jest znacznie częstszą cechą w wysoko cywilizowanych społeczeństwach niż wśród prymitywnych ludów. Znacznie łatwiej jest spotkać łysawego 30-letniego Europejczyka niż – dajmy na to – rdzennego Indianina czy rodowitego mieszkańca jakiejś polinezyjskiej wysepki.

Zmieni się kształt naszych czaszek

Wszystko wskazuje na to, że „homo futurus” będzie miał większy mózg – tak wynika z obserwacji zmian w budowie tego organu u naszych przodków w prostej linii. Wobec tego pojemność, a co za tym idzie wielkość ludzkiej czaszki musi się również zwiększyć. Porównując czaszki współczesnych ludzi z tymi należącymi do naszych praprapradziadów, w oczy rzuci się też jeszcze jedna istotna zmiana. Nasze głowy są znacznie bardziej zaokrąglone, co każe nam przypuszczać, że tendencja ta będzie postępowała w kolejnych tysiącleciach.


Dużej zmianie uległ też kształt ludzkiego czoła. Pod tym względem kobiety wyprzedziły w tej ewolucyjnej gonitwie swoich mężczyzn. Panie mają czoła znacznie bardziej gładkie, podczas gdy u facetów wyraźnie jeszcze widać charakterystyczne, delikatne wybrzuszenie pomiędzy łukami brwiowymi (fachowo obszar ten zwie się gładzizną). Nie martwmy się jednak – za kilkaset tysięcy lat nasze czoła będą bardziej „kobiece” niż obecnie.

Będziemy mieli mniejsze zęby

100 tysięcy lat temu szczęki naszych przodków były znacznie szersze, a zęby średnio dwukrotnie dłuższe niż te, które posiadamy w naszych paszczach. Tak więc prawdopodobnie "homo futurus" będzie miał drobne ząbki. Za to na pewno nie będzie się skarżył na wyrzynające się w bólach zęby mądrości. Ta pozostałość po wspomnianych szerokich szczękach praczłowieka wkrótce przestanie nas już gnębić. Dużo też niestety wskazuje na to, że uzębienie przyszłego przedstawiciela naszego zacnego rodu będzie znacznie słabsze i bardziej delikatne. Czasy, kiedy to pokaźna klawiatura była nam potrzebna do wgryzania się w surowe chrząstki oraz nieugotowane szyszki, a niekiedy i łydki wrogów, już dawno minęły.

Będziemy wyżsi

Zaledwie dwieście lat temu typowy przedstawiciel naszego gatunku był o ok. 10 cm niższy niż człowiek współczesny. Jeszcze na przykład w XVII w. przeciętny mieszkaniec Starego Kontynentu mierzył jedynie 162 centymetry! Ta nagła zmiana naszego wzrostu wynika z polepszenia naszej diety oraz, w dużym uogólnieniu, polepszenia jakości naszego życia i ograniczenia chorób, na które wcześniej zapadały całe społeczności. Nie zmienia to faktu, że w dalszym ciągu tendencja do bycia coraz wyższymi ciągle trwa, więc wszystko wskazuje na to, że nasi następcy będą wyjątkowo wysocy.

Będziemy żyć dłużej

W średniowieczu średnia życia człowieka wynosiła ok. 33 lata, a już na początku XX wieku doszliśmy do 55 lat. Dziś Europejczyk średnio dożywa ok. 75 lat. I znowu – główną zasługą w tak znacznym wydłużeniu naszej obecności na tym świecie jest rozwój medycyny i wyeliminowanie niebezpiecznych, zakaźnych chorób, lepsza strawa i ogólne zmniejszenie się czynników, które słały do piachu typowego Mościgniewa żyjącego w roku pańskim 1027.
Współcześni uczeni uważają, że bez większego problemu człowiek powinien przekroczyć 120 lat życia. Jak tego dokonamy? Teorii jest wiele. Na przykład dr Richard Miller z wydziału medycznego Uniwersytetu w Michigan twierdzi, że kluczem jest tu odpowiednia redukcja przyjmowanych kalorii. Tę tezę potwierdzać mają eksperymenty na myszach, które po zastosowaniu odpowiedniej diety żyją o 40% dłużej niż inne laboratoryjne gryzonie tego samego gatunku. Miller uważa, że sama zmiana nawyków żywieniowych może sprawić, że średnia granica długości naszego życia przesunięta zostanie do 112 lat.



Źródła: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7