10 ciekawych rzeczy, które warto wiedzieć o Neptunie

Neptuna i Ziemię dzieli bardzo wiele – między innymi 4,347 miliarda kilometrów – ale są też i podobieństwa. Spośród wszystkich planet Układu Słonecznego to właśnie Neptun ma najbardziej zbliżoną do Ziemi siłę grawitacji. Przedmiot ważący na Ziemi 45 kilogramów, na Neptunie miałby ok. 50.

#2.

Jakie argumenty przemawiałby za wycieczką na Neptuna? Wielu z pewnością skusiłoby się na obejrzenie oceanu z płynnego diamentu, którego istnienie podejrzewają naukowcy. Po tym samym oceanie prawdopodobnie dryfują nie mniej diamentowe góry – tym razem w stanie stałym, na podobieństwo ziemskich gór lodowych.

#3.

Istnienie Neptuna udało się zaobserwować we wrześniu 1846 roku w obserwatorium astronomicznym w Berlinie. Był to spory przełom, jednak nie aż tak duży, jak mogło się wydawać. Po pierwsze, prawdopodobną obecność Neptuna stwierdzono wcześniej matematycznie, szacując na podstawie przebiegu orbity Urana. Po drugie, okazało się też, że planetę obserwowano już wielokrotnie wcześniej, nie zdając sobie jednak z tego sprawy.

#4.

Rok na Neptunie – czyli czas potrzebny planecie na ukończenie pełnego obiegu wokół Słońca – wynosi ok. 165 lat ziemskich. Oznacza to, że 11 lipca 2011 roku Neptun ukończył dopiero pierwszą rundę wokół Słońca od czasu jego oficjalnego odkrycia w 1846 roku. Powiedzieć, że „raczej mu się nie spieszy”, to właściwie niewiele powiedzieć. Ziemia zasuwa z prędkością ok. 30 km/s, Neptun – zaledwie 5,5 km/s.

#5.

Tryton to ósmy w kolejności, licząc od powierzchni planety, a zarazem największy z księżyców Neptuna. Charakterystyczny jest jeszcze z jednego względu. Jako jedyny duży księżyc w Układzie Słonecznym porusza się w kierunku przeciwnym do ruchu planety (ruch wsteczny). Wskazuje to na to, że Tryton nie powstał w tym samym rejonie, co Neptun, a został „ściągnięty” przez pole grawitacyjne planety, najprawdopodobniej z pasa Kuipera.

#6.

W 2002 roku odkryty został Neso – trzynasty z czternastu jak dotąd poznanych księżyców Neptuna. Jego cechą charakterystyczną jest znaczne oddalenie od planety, którą obiega. W całym Układzie Słonecznym nie znaleziono jeszcze księżyca, który orbitowałby dalej niż Neso (odległość porównywalna jest z dystansem pomiędzy Ziemią a Wenus). Jego pojedynczy obiekt wokół Neptuna zajmuje 26 ziemskich lat.

#7.

Przyglądając się grafikom ukazującym Układ Słoneczny, można odnieść wrażenie, że Neptun – zwłaszcza odkąd jego tyłów nie zabezpiecza już Pluton – znajduje się na kompletnym, nie przymierzając, zadupiu. Nie jest to jednak prawdą. Ostatnia planeta nie znajduje się wcale na obrzeżach Układu, a zaledwie w ok. 1/3 odległości od środka do umownej granicy.

#8.

Przez długi czas na Neptunie można było obserwować „Wielką Ciemną Plamę”, będącą w rzeczywistości potężnym antycyklonem. Porównywano ją do analogicznej „Wielkiej Czerwonej Plamy” na Jowiszu. W przeciwieństwie jednak do tamtej („wiszącej” już co najmniej 350 lat), ta na Neptunie dość szybko zniknęła, a w jej zastępstwie pojawiły się kolejne. Jak powstają, nie ma pewności. Naukowcy sądzą natomiast, że każda plama tego rodzaju stanowi wyrwę w metanowych chmurach, przez którą „zerknąć można” w głąb planety.

#9.

Na Neptunie nie ma „stałego lądu” znanego chociażby z Ziemi czy Marsa. Atmosfera najodleglejszej z planet stopniowo przechodzi w płyn, a później w lód, w którego składzie znajduje się woda, amoniak oraz metan. Wewnątrz znajduje się skalno-lodowe jądro o ciśnieniu miliony razy większym niż to na powierzchni Ziemi. Naukowcy podejrzewają, że temperatura w jego wnętrzu sięga 5400 K - tylko niewiele mniej niż jest na powierzchni Słońca.

#10.

Ci, którzy nie przepadają za wiatrem, nie powinni raczej wybierać się na Neptuna. Na tej właśnie planecie wieją najsilniejsze wiatry w całym Układzie Słonecznym. Osiągają ponad 1900 km/h. To nawet 10–krotnie więcej niż prędkość najpotężniejszych huraganów na Ziemi. Żeby było jeszcze bardziej obrazowo, burze na Neptunie mogą równie dobrze trwać kilka tygodni, jak i setki lat. Nędzne miejsce na wakacje…

Źródła: 1, 2, 3, 4