Skąd się wzięli? Nie wie nikt - włącznie z samymi Romami. Według jednej z bardziej powszechnych teorii, Romowie wyszli z Indii około V w. n.e. Dotarli do Europy, gdzie wkrótce potem rozdzielili się na trzy odrębne grupy. Według innej z teorii, Cyganie emigrowali z Indii stopniowo, na przestrzeni co najmniej kilkuset lat.

#2.

Romowie nie mają własnego miejsca, ich mniej lub bardziej licznych przedstawicieli można znaleźć w niemal wszystkich państwach świata. Mówi się, że wieczna wędrówka to „cygański styl życia”, ale nie jest to do końca prawdą. Za wędrówkami Romów stoi bardziej przyziemna przyczyna - jako ci obcy, prędzej czy później przeganiani są przez nieakceptujących ich miejscowych i muszą szukać nowego, bardziej przyjaznego miejsca.

#3.

Historia Romów obfituje w prześladowania. Gdzie się nie pojawiali, lądowali zwykle w mniejszych lub większych kłopotach. Od XIV do XIX stulecia Romowie w Europie byli przede wszystkim niewolnikami. Jeśli próbowano ich integrować, to wyłącznie siłą - zakazując przejawiania jakiejkolwiek indywidualności. Liczne grupy Romów wymordowano również w niemieckich obozach koncentracyjnych.

#4.

Według niektórych szacunków na świecie żyje około 11 milionów Romów. Są to jednak dane mocno przybliżone, przez wielu notabene mocno kwestionowane. Problem z oceną liczebności Romów wynika po pierwsze z ich trybu życia, po drugie ze stosunku społeczeństw do nich. Wielu Romów nie przyznaje się do swojego pochodzenia z obawy przed szykanami, co dodatkowo utrudnia ich policzenie.

#5.

Każdego roku 24 maja we francuskim Saintes-Maries-de-la-Mer odbywa się festiwal ku czci świętej Sary. Romowie z całego świata przyjeżdżają tam w ramach pielgrzymki, a licząca ok. 2 tysięcy mieszkańców miejscowość zaczyna tętnić życiem. To dla wielu Cyganów okazja, by spotkać się z rodziną i przyjaciółmi mieszkającymi w drugiej części globu.

#6.

Wokół Romów narosło wiele mitów - sporo negatywnych, na co po części sami sobie zapracowali. Ale wielu z nich dąży do zmiany. Osiedlają się w normalnych miejscach, coraz więcej Romów podejmuje pracę i przywiązuje ogromną wagę do higieny. Ktoś, kto kierowałby się wyłącznie stereotypami, mógłby być wizerunkiem współczesnego Roma mocno zaskoczony. Co nie znaczy jednak, że wszyscy postanowili porzucić swój dotychczasowy, mało chlubny tryb życia.

#7.

Światowej sławy Romów nie ma szczególnie wielu - choć oczywiście zdarzają się w niemal każdej dziedzinie, przecząc tym samym stereotypowi, według którego każdy Cygan oddaje się w życiu obwieszaniu antenami satelitarnymi swojego betonowego pałacu. Romem z pochodzenia był m.in. jeden z największych gitarzystów wszech czasów, Django Reinhardt. Pozostawił po sobie wielki wkład w historię jazzu i tzw. gypsy jazzu.

Źródła: 1, 2, 3, 4